Lekker blijven wonen, ook met dementie

Op dit moment zijn er in Nederland zo’n 270 000 mensen met dementie. De verwachting is dat dat aantal in 2040 verdubbeld is. Dat betekent dat dan ruim een half miljoen inwoners van Nederland een vorm van dementie heeft. Als we dan met zijn allen willen dat mensen zo lang mogelijk in het eigen huis blijven wonen, dan moeten we ook hier rekening mee houden. Anneke Wienema van Netwerk Dementie Noord-Holland Noord onderzoekt hoe gemeenten daaraan kunnen bijdragen.

Afgelopen jaar deed Anneke Wienema voor de derde keer de zogenoemde dementiemonitor bij alle gemeenten in Noord-Holland Noord: "In 2010 en in 2013 hebben we ook zo’n onderzoek gedaan en gelukkig zien we nu een stijgende lijn. Gemeenten worden steeds actiever op dit gebied en nemen meer dementievriendelijke maatregelen. Maar er moet zeker nog het nodige gebeuren.”

Waar kijkt de dementiemonitor naar?

"Ik ga in gesprek met gemeenten op basis van een vragenlijst en daaruit komt naar voren hoe actief die gemeente is op het gebied van zorg en ondersteuning rondom dementie.

Dan gaat het om voorzieningen, zowel intramuraal als extramuraal maar ook bijvoorbeeld om mantelzorgondersteuning. Verder kijken we naar het gemeentelijk beleid op dit gebied.”

Uit de monitor volgen voor elke gemeente aanbevelingen om dementievriendelijker te worden. Daarnaast komt er een rapportage over de gezamenlijke gemeenten in Noord-Holland Noord. Anneke: "Wat je ziet, is dat gemeenten vaak nog geen specifiek beleid hebben op dit gebied. Op zich is dat ook niet noodzakelijk, want sommige gemeenten hebben bijvoorbeeld wel een nota over dementie met het besluit om een dementievriendelijke gemeente te worden. Dat geldt in West-Friesland bijvoorbeeld voor de gemeente Hoorn.”

"We moeten er rekening mee houden dat er een enorme hoeveelheid mensen met dementie aan zit te komen, met in hun kielzorg de mantelzorgers. Op dit moment woont 70 procent van de mensen met dementie gewoon thuis. En dat is natuurlijk goed, maar de ziekte brengt wel zodanige gevolgen met zich mee dat thuis worden steeds lastiger wordt.”

Waar moet je dan aan denken?

Dat hangt af van de situatie en de soort dementie. Alzheimer is bekendste soort, maar er zijn zoveel verschillende symptomen. En bij de één gaat het proces heel snel, terwijl het bij de ander langzaam gaat. Op zo’n manier dat iemand, met wat ondersteuning, nog lang kan functioneren.

Maar we weten wel dat dertig procent van de mensen met dementie alleenstaand is en geen of een slecht netwerk heeft. En dan wordt het risico groot dat iemand vervuilt of bijvoorbeeld gaat dwalen. Gelukkig heb je tegenwoordig mooie systemen met GPS, waardoor mantelzorgers kunnen zien waar iemand is en ook met diegene in contact kunnen blijven om bijvoorbeeld de weg naar huis terug te wijzen.”

"Zo’n alarmsysteem met GPS kunnen mensen zelf regelen. Wat de gemeente kan doen, is bijvoorbeeld een spoor van opvallende stoeptegels maken van een verpleeghuis naar de dichtstbijzijnde supermarkt.

Maar het belangrijkste is eigenlijk dat een gemeente voor dit onderwerp gaat staan. En bijdraagt aan de bewustwording van inwoners over het onderwerp dementie.”

Zie voor meer informatie ook de site van het Netwerk Dementie NHN.