Eenzaamheid centraal in gemeentelijk beleid
Meer dan een derde van de 65-plussers in Noord-Holland Noord voelt zich ‘matig eenzaam’. Dat is op zich al ernstig genoeg. Maar als je vraagt hoeveel mensen zich matig tot ernstig eenzaam voelen, antwoordt bijna de helft van de inwoners bevestigend. Vandaar dat zowel de landelijke overheid als de gemeente op zoek is naar oplossingen. Onder de noemer Eén tegen eenzaamheid wordt landelijk campagne gevoerd, maar wat gebeurt er in jouw gemeente? Dat is vastgelegd in gemeentelijk beleid.
In het landelijke programma ‘Eén tegen eenzaamheid’, draait het om twee dingen:
- Eenzaamheid signaleren en bespreekbaar maken
- Eenzaamheid doorbreken en duurzaam aanpakken
Dat is ook de leidraad voor het gemeentelijk beleid. De gemeenten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland maakten beleid onder de titel ‘Bestrijding eenzaamheid onder ouderen’ en de gemeente Hoorn kwam onlangs met de nota ‘Hoorn verbindt’.
Gemeentelijk beleid
Duidelijk is dat gemeenten zich zorgen maken over de toenemende eenzaamheid en dat er al veel aandacht voor is. Een paar algemene punten uit de verschillende beleidsstukken:
- De gemeente kijkt per wijk wat er nodig is.
- Je kunt terecht bij wijkcentra en buurtteams voor een luisterend oor.
- Er zijn veel verschillende activiteiten om andere mensen te ontmoeten, zoals samen eten, bewegen of vrijwilligerswerk.
- Als je zelf aangeeft dat je meer contact wilt, is er hulp om iets te vinden dat bij jou past.
- In wijken en dorpen met veel eenzaamheid is extra aandacht voor het opbouwen van buurtcontacten.
Wat is eenzaamheid?
Eenzaamheid betekent dat je minder contact hebt met anderen dan je zou willen, of dat de contacten die je hebt niet de kwaliteit hebben die je mist. Dat kan dus gaan over het missen van gewoon gezellig contact of over het missen van een hechte, persoonlijke band.
Emotionele en sociale eenzaamheid
Eenzaamheid is dus niet bij iedereen hetzelfde. Terecht wordt onderscheid gemaakt tussen emotionele en sociale eenzaamheid. Ben je bijvoorbeeld iemand die persoonlijke en intieme momenten en gedachten niet of nauwelijks met anderen deelt? Ook al heb je wellicht voldoende vrienden om je heen? Dan spreken we van emotionele eenzaamheid. Sociale eenzaamheid ontstaat als er weinig mensen zijn met wie je sociale contacten hebt. Sociale eenzaamheid komt dus vooral door te weinig mensen om je heen. Terwijl emotionele eenzaamheid vaak te maken heeft met het gemis van bijvoorbeeld een partner of een andere geliefde. En sommige mensen missen allebei.
Oorzaken van eenzaamheid
Eenzaamheid kan ontstaan door ingrijpende gebeurtenissen. Zoals een verhuizing, ziekte, discriminatie, echtscheiding, het verlies van werk of het overlijden van een dierbare. Maar ook persoonlijke factoren spelen mee, zoals verlegenheid, onzekerheid, een lage eigenwaarde of hoge verwachtingen van relaties. Ook het feit dat er minder sociale verbanden zijn zoals de kerk of actieve buurtgemeenschappen.
Gevolgen van eenzaamheid
Eenzaamheid kan leiden tot gezondheidsproblemen. Zoals een lagere weerstand, hart- en vaatziekten of depressie. Het kan leiden tot een negatief zelfbeeld en ongezond gedrag. Mensen krijgen minder zin om mee te doen in de samenleving en eenzaamheid geeft zelfs een hoger risico op overlijden.
Lees ook het interview met Helmie van den Broek, die deelneemt aan het initiatief 'Eet en Ontmoet' in Hoorn.