CRDL maakt muziek van aanraking
Het aantal mensen met dementie zal als gevolg van de vergrijzing in de toekomst explosief stijgen naar meer dan een half miljoen in 2040. Eén van de moeilijkste dingen voor de naaste omgeving is bij dementie het verlies van werkelijk contact. Daar hebben de jonge ontwerpers Jack Chen en Dennis Schuivens een bijzondere oplossing voor gevonden: De CRDL, een prachtig houten instrument dat muziek maakt van aanrakingen.
De CRDL (spreek uit als het Engelse cradle) is ontwikkeld door Jack Chen en Dennis Schuivens als onderzoek tijdens hun studie Architectuur en Ontwerp aan het Sandberg Instituut, de masteropleiding van de Gerrit Rietveld Academie. Tijdens hun onderzoek in 2012 werden zij geraakt door de aangrijpende gevolgen van dementie en het verlies van contact. Ze onderzochten wat mensen met elkaar in verbinding brengt en hoe je moeizame communicatie kunt vergemakkelijken, zo is te lezen op hun website.
Aanraking en geluid
Inmiddels hebben zij het bijzondere instrument dat zij samen ontwikkelden in productie genomen binnen een professioneel bedrijf waarin Ger Schuivens, de vader van Dennis, onder meer zorgdraagt voor marketing en verkoop: “De CRDL vertaalt als het ware aanrakingen in geluid. Iedereen kan ermee werken, daar is geen vorming of opleiding voor nodig. Het enige wat je nodig hebt, is aandacht en geduld. En dan zie je dat je met behulp van dit instrument nog wel degelijk contact kunt maken.”
De CRDL is een houten instrument waar je als gebruikers beiden een hand op legt. Als je dan tegelijkertijd met je andere hand de aanraakt, hoor je een geluid. Dat verandert afhankelijk van je bewegingen. Het klinkt bijvoorbeeld anders als je zachtjes op iemands hand tikt dan wanneer je aait over iemands arm.
Echt contact
Ger Schuivens: “Mensen die de CRDL gebruiken, merken dat je echt contact maakt. Je ziet een fysieke reactie bij de ander. In de mimiek, de oogopslag, een glimlach die terugkomt, enzovoort. Het leuke is dat het niet uitmaakt wie het initiatief neemt. De ander kan door jou aan te raken hetzelfde effect bereiken.”
De CRDL kan gebruikt worden door zorgverleners, vrienden en familieleden, samen met de persoon met dementie. Volgens Schuivens is de impact extra groot als je hem gebruikt als partner: “Vanuit de gemeenschappelijke herinnering is er dan toch meer en sneller verbinding. Partners pakken het vaak gemakkelijker op. Vaak vinden partners van mensen met dementie het steeds moeilijker worden om het samenzijn in te vullen. En op deze manier kun je samen toch iets moois beleven.”
Thuiszorg
De CRDL, die nu ongeveer anderhalf jaar op de markt is, wordt op dit moment nog vooral gebruikt in zorginstellingen en bij dagbestedingsprojecten. Voor particulieren is de aanschaf van het instrument (zo’n 4800 euro) nog een hele drempel. Schuivens: “We zijn wel van plan om het gesprek aan te gaan met thuiszorgorganisaties. Het zou mooi zijn als zorgorganisaties of gemeenten gebruik van de CRDL gaan vergoeden.”
Signalering van dementie
Het aantal mensen met dementie zal als gevolg van de vergrijzing in de toekomst explosief stijgen naar meer dan een half miljoen in 2040. Thuiszorgorganisatie Omring ziet dit al terug in een stijging van 35% als het gaat om cliënten met dementie die zorg thuis ontvangen. Samen met de gemeente Hoorn gaat Omring de komende tijd extra aandacht besteden aan de signalering van dementie. In veel gevallen wordt dementie te laat wordt (h)erkend. Gemiddeld duurt het 14 maanden voordat de diagnose wordt gesteld en bij jongere mensen is dit zelfs meer dan vier jaar. In 2018 zal Omring zich daarom vooral richten op vroegsignalering door via diverse campagnes mensen alert te maken op de eerste symptomen van dementie. Vanaf september gaat Omring samen met de gemeente Hoorn mantelzorgers ondersteunen om meer begrip te krijgen en beter te leren omgaan met dementie.
Zien hoe de CRDL werkt? Bekijk het filmpje hieronder of op Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=iK7vCojKGxM of bezoek de website crdlt.com.